Wat is een legaat in een testament?

In het testament van een overleden dierbare staan bepalingen van verschillende aard. Het testament vermeldt bijvoorbeeld de erfstelling, wat inhoudt dat de erfgenamen worden aangewezen. Ook kan in een testament de executeur worden benoemd. De executeur is degene die namens alle erfgenamen verantwoordelijk is voor het beheer van de erfenis, vanaf het moment van het openvallen van de nalatenschap tot het moment van volledige afwikkeling. Verder kan er een legaat in het testament worden opgenomen. Een legaat is een bepaling waarbij een of meer specifieke goederen of een bepaald geldbedrag wordt nagelaten aan een specifiek persoon. Het opnemen van een legaat in een testament wordt ook wel “legateren” genoemd. Iemand die een legaat ontvangt, wordt een legataris genoemd.

In dit artikel gaan we in op de vraag: wat is een legaat? Verder kijken we naar alle ins en outs die hierbij komen kijken en wat het verschil is tussen een legaat en een gift.

Vorderingsrecht in een testament

Een legaat is een vorderingsrecht in een testament, zoals een geldbedrag, een woning of een klassieke sportwagen. De legataris, degene die een legaat ontvangt, is geen erfgenaam. Via een legaat kan de overleden persoon, de erflater, een of meerdere specifieke goederen aan een bepaalde persoon nalaten, zoals een schilderij, een auto of een horloge. Het kan ook een specifiek geldbedrag zijn. Een legaat moet worden opgenomen in een testament. Bijvoorbeeld, de erflater kan in haar testament haar waardevolle Van Cleef & Arpels oorbellen legateren aan haar enige dochter. Een ander voorbeeld is dat de erflater in zijn testament een legaat van € 10.000 opneemt voor zijn buurman, die hem jarenlang liefdevol heeft verzorgd. Dit betekent dat de buurman na het overlijden van de erflater een bedrag van € 10.000 uit de erfenis ontvangt.

De overdracht van een legaat

Het eigendom van het onroerende of roerende goed gaat niet automatisch over op de legataris als er een legaat in het testament is opgenomen. De erfgenamen moeten dit aan de legataris overdragen. In sommige gevallen kan dit door eenvoudigweg het goed aan de legataris te overhandigen. Als het legaat echter een onroerend goed betreft, moet de overdracht via een notaris plaatsvinden. Als het legaat de verantwoordelijkheid is van een specifieke erfgenaam, moet deze voor de overdracht zorgen, tenzij er een executeur is benoemd. Een legaat is direct na het overlijden opeisbaar, tenzij anders bepaald in het testament. Een uitzondering geldt voor een legaat van een geldsom. In dat geval is het legaat pas zes maanden na het overlijden van de erflater opeisbaar.

Legaten en erfbelasting

Bij het ontvangen van een legaat hoeft niet altijd erfbelasting te worden betaald. De legataris hoeft geen erfbelasting te betalen als de waarde van het legaat lager is dan het bedrag dat is vrijgesteld van erfbelasting. Erfbelasting moet wel worden betaald als de waarde van het legaat hoger is. Jouw relatie met de overleden persoon en de exacte waarde van het legaat bepalen het bedrag dat aan erfbelasting moet worden betaald. Je kunt meer informatie vinden over erfbelasting op de website van de Belastingdienst.

Wat is het verschil tussen een legaat en een gift?

Het is begrijpelijk dat sommige mensen de begrippen legaten en giften door elkaar halen, hoewel ze van elkaar verschillen. Een legaat is een “schenking” die pas beschikbaar komt na het overlijden van de erflater. Schenkingen, donaties of giften worden daarentegen tijdens het leven gedaan. Naast het doen van een gift aan iemand van wie je houdt, is het ook mogelijk om via schenkingen en giften later erfbelasting te besparen.

Heb je vragen over een legaat?

Als bijvoorbeeld aan jou een legaat is toegekend en je hulp nodig hebt bij het opeisen ervan, of als je in je eigen testament een of meerdere legaten aan specifieke personen wilt toewijzen en vragen hebt, kan een advocaat gespecialiseerd in erfrecht je advies en bijstand verlenen en al je vragen beantwoorden. Je kunt ook een advocaat raadplegen die gespecialiseerd is in erfrecht voor andere vragen, zoals vragen over het kindsdeel, de legitieme portie, de wettelijke verdeling en wilsrechten.